Неофициальное получение заработной платы ведет к негативным последствиям. Получение работником «серой» заработной платы в конверте или не заключение с работодателем трудового договора – это проблемы и для работника, и для работодателя.

Такие схемы позволяют, в первую очередь, работодателям, нарушающим законодательство, уйти от уплаты страховых взносов на обязательное пенсионное и социальное страхование, а также налога на доходы физических лиц. За уклонение от их уплаты, обман государства и ухудшение социального положения своих работников, грубое нарушение законодательства работодатель несет ответственность по гражданскому и уголовному законодательству.

«Серые» схемы оплаты труда ущемляют права непосредственно самих работников, так как от размера официальной заработной платы зависит размер будущей пенсии работающих граждан, оплата их больничных листов, в том числе по беременности и родам, отпускных, расчета при увольнении, выплат в случае сокращения и др.

Кроме того, у работников возникают проблемы с получением заемных средств в кредитных организациях, а также при возврате уплаченного налога на доходы физических лиц в случае приобретения жилья или затрат на обучение своих детей и лечение.

Для защиты своих интересов работникам следует руководствоваться статьей 352 Трудового кодекса РФ, согласно которой каждый имеет право на самозащиту, судебную защиту и другие способы защиты трудовых прав.

В случае нарушения трудовых прав за их защитой необходимо обращаться в Государственную инспекцию труда в Республике Татарстан и прокуратуру по месту нахождения работодателя.

Рәсми булмаган хезмәт хакын алу тискәре нәтиҗәләргә китерә. Хезмәткәрнең конвертта «соры» хезмәт хакын алу яки эш бирүче белән хезмәт килешүе төземәү – ул хезмәткәр өчен дә, эш бирүче өчен дә проблемалар.

Мондый схемалар, беренче чиратта, законнарны бозган эш бирүчеләргә мәҗбүри пенсия һәм социаль иминият взносларыннан, шулай ук физик затларның керемнәренә салым түләүдән качарга мөмкинлек бирә. Аларны түләүдән читләшкән, дәүләтне алдаган һәм үз хезмәткәрләренең социаль хәлен начарайткан, законнарны тупас бозган өчен эш бирүче гражданлык һәм җинаять законнары буенча җавап тота.

Хезмәткә түләүнең «соры» схемалары хезмәткәрләрнең үз хокукларын кысрыклый, чөнки эшләүче гражданнарның булачак пенсиясе күләме, аларның больничный листлары, шул исәптән йөклелек һәм бала табу, отпусклар, эштән азат ителгәндә исәпләү, кыскарту очрагында түләүләр һ. б. рәсми хезмәт хакы күләменә бәйле.

Моннан тыш, хезмәткәрләрнең кредит оешмаларында заем акчаларын алу, шулай ук торак сатып алган очракта, физик затлар кеременә түләнгән салымны кире кайтарганда яки балаларын укытуга һәм дәвалауга киткән чыгымнарын кайтарганда проблемалар барлыкка килә.

Үз мәнфәгатьләрен яклау өчен, хезмәткәрләргә РФ Хезмәт Кодексының 352 маддәсенә таянып эш итәргә кирәк, аның нигезендә һәркем үз-үзен яклау, суд яклавы һәм хезмәт хокукларын яклауның башка ысулларына ия.

Хезмәт хокуклары бозылган очракта, аларны яклау өчен, эш бирүченең урнашу урыны буенча Татарстан Республикасы Дәүләт Хезмәт инспекциясенә һәм прокуратурага мөрәҗәгать итәргә кирәк.